مراسم مذهبی Bhoomi Pujan  (نوعی نیایش برای آغار کار ساخت معابد) مورخ پنجم آگوست سال ۲۰۲۰، در معبد رام جانمابوومی(Janmabhoomi Ram ) واقع در شهر آیودیا از ایالت اوترا پرالدش برگزار گردد.

 این مراسم رسمی با حضور صدها تن از افراد برگزیده ای که در تشکیل و پیشبرد جنبشی که سیاست در هند و ذهنیت اکثریت هندوها را به طور چشمگیری تغییر داد، برگزار شد. با این حال، این رویداد قابل مقایسه با  رویدادی که در تاریخ نهم ماه نوامبر سال ۱۹۸۹ میلادی درآیودیا رخ داد و در آن مردی منتخب با مذهب دالیت به نام Kameshwar Chaupal، اولین بلوک ( مقدس) بنای  معبد رام را در محلی که از سوی کنگره ی دولتی وقت ـ بعد از محاسبات و مشاجرات فراوان ـ مشخص و مسلم شده بود، بر زمین نهاد ، نمی باشد. روزی که آن رویداد اتفاق افتاد، بنا به دلایلی از جمله ، همزمانی با فروپاشی دیوار برلین ، اتفاقی که در دوران  سقوط اتحادیه ی جماهیر شوروی  اوج گرفت و نیز به عنوان اولین رخداد بعد از استقلال هند، که در آن  موج گسترده ای از بسیج های مردمی در Ayodhya خواستار بنا نهادن رایگان ساختمان معبد Ram بودند ، از اهمیت خاصی برخوردار شد ـ معبد Ram معبدی است که در سال ۱۹۹۲ با تخریب زیارتگاه مسلمانان که بازمانده از دوران مغول در قرن شانزده  بود، ساختش شروع گردید هرچند که این زیارتگاه از سالها پیش یعنی از سال ۱۹۴۹  عملاً به عنوان معبد مورد استفاده قرار می گرفت. آنچه که حقوقدان Nani Palkhivala از آن به عنوان سالهای Ayodhya تعبیر می کند، در واقع دوران پرتحرک و پر تشویشی بوده است که با احساس گرایی های شدید و قطبیت گرایی های سیاسی شناخته می شد. ماجرا از آنجا آغاز شد که برای ساخت بنای این معبد  تعداد ۲۰۰۰۰۰ بلوک متبرک از سرتاسر کشور جمع آوری گردید . بعدها  در سال ۱۹۹۶ با انتخاب حزب  بی جی پی  در انتخابات عمومی و تغییر و جابه جایی قدرت از حزب کنگره به حزب بی جی پی ـ به عنوان بزرگترین حزب موجود در مجلس ملی هند در زمان وقت ـ و اوج گیری این احساسات و قطبیت ها، هند مشوش گردید. در همین بحبوحه، حجم گسترده‌ای از مردم خواستار ساخت داوطلبانه ی بنای معبد  در مکانی که منسوب به محل تولد رب النوع رام بود ، شدند. در این میان جنبشی شبه مذهبی نیز پا به عرصه گذاشته و خواستار تصحیح اشتباهات تاریخی شد. با این حال، جنبش ( وابسته به دولت) آیودیا بسیار فراتر از این گردهمایی های مردمی بود. در ابتدا، این جنبش مباحثه « معنای سکولاریسم و جدایی دین از سیاست در چهارچوب مرجع هندی » را بازگشایی کرد. مباحثه ای که بنیانگذاران این جمهوری ان را تعمدا بی نتیجه و مختومه اعلام کرده بودند . همان  فرضی که در آن از رعایت تساوی مسافت دولت هند با تمامی ادیان و باورهای رایج مملکت و احترام و ارج نهادن به همه‌ی این ادیان، حمایت قانون از اقلیت های جامعه تضمین گردیده بود. لیکن در کنار همین روند و علیرغم تمام تلاش های نوگرایان برای کنار آمدن با تمام اشکال سمبولیسم و نماد گرایی، باور اینکه شالوده ی ملت هند، هندوها هستند، در افکار رخنه کرده و پذیرفته شده بود. این توافق سست که بر مبنای حس عام، عقل سلیم و سازش متقابل پایه گذاری شده بود در سال ۱۹۷۶ و با فوریت و  دخالت خانم ایندرا گاندی (نخست وزیر وقت هند) و وارد کردن اصطلاح سکولاریسم و بی دین گرایی به قانون اساسی از هم پاشید. چرا که سکولاریسم تا آن زمان در روح و رفتار معنا داشت اما از آن در کتابی قانونی که بر زندگی عموم مردم اثر گذارد، نامی برده نشده بود. پیامد آنی این تغییر و تحول و پا نهادن در یک سیاست مترقی،  اجرایی شدن تلاش هایی برای تدوین قانونی ـ برگرفته از یک عقیده ی جواهر لعل نهرو که عنوان می کند  مشکلات اقشار اقلیت جامعه ی هند در واقع مشکلاتی هستند که می بایست به دست قشر اکثریت حل شوند. اما ماحصل این روش برخلاف تصورات ذهنی  هندوها از نتیجه  و  منطبق با افکار و احساسات  مسلمانان و دیگر اقشار اقلیت جامعه بود. این  تلویحاً به معنای ابراز بلند همتی و بزرگواری دائمی از سوی هندو ها نسبت به دیگر اقشار جامعه ، زیستن در شرایط سیاست رقابتی و امتناع از اعلام هویت هندوی خویش بودـ سکولاریستی بود و جنبش آیودیا این شبه سکولاریسم ـ واژه ی نوین  که Lal Krishna Advani که در دهه‌ی ۱۹۹۰ رواج یافت ـ را به چالش کشید. ثانیاً، در تلاش برای برقراری مجدد شالوده های هندو در هویت ملی هند، جنبش آیودیا  هندوهای سیاسی را در مرکز توجه عموم قرار داد. هرچند که عنصر ایمان و عقیده به معبد رام عنصری انکارناپذیر در جنبش مذکور محسوب می شد اما  این جنبش جذابیت عمده خود را مدیون شرایط و زمینه های سیاسی می‌باشد. با شکل گیری این جنبش جدایی و تفکیک های بیشمار در کشمیر اتفاق افتاد که به اخراج هندوهای کشمیری از منطقه انجامید،  در همین راستا، تشویش های بسیار اساسی در کشور در حال وقوع بود اما حزب های سکولار و بی دین چشم بر آن بستند و یا به پنهان کردن آن پرداختند تا این روند گسترش یابد. بعدها دولت راجیو گاندی با تصمیم ننگین خود به تغییر رای دادگاه عالی که به نفع Shah Bano( زن مسلمان)  صادر شده بود، پرداخت و بدین گونه اصلاحات کوچک اما مثبتی را که در قوانین فردی و شخصی مسلمانان در حال وقوع بود را به به  بن بست رساند. تمام این ها به علاوه ی پیچیده گویی ها و اکاذیب در خصوص معبد رام  و تایید مخفیانه و اجازه‌ی تلویحی به تخریب مسجد Babri در تاریخ ششم دسامبر سال ۱۹۹۲ میلادی ،منجر بر این باور شد که هندو ها نیازمند نفوذی متمایز و ممتاز در سیاست هستند تا بتوانند از پس وِتو های فرقه ای بر آیند. که این امر در انتخابات سالهای ۱۹۹۶، ۱۹۹۸، ۱۹۹۹ و بعدها بسیار پر رنگتر  در انتخابات سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۹ به وضوح قابل مشاهده بود. هندوتوا ـ مجموعه از فعالیت ها و جنبش ها برای گسترش مذهب هندو ـ  با توجه به تعریف Veer Savarkar در دهه های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ میلادی، برای ذائقه مردمی بسیار ایدئولوژیک و تجدید نظر ها در آن محدود بود  و زمانی که علیه رهبری ماهاتما گاندی در جنبش ملی، قد علم کرد دید مثبت آن نسبت به هندوگرایی طنین انداز شد. جنبش  هندوگرایانه ی نوین  که بعد از آزادسازی هند ایجاد شد بر مبنای معیارهای زندگی استوار گردیده و در ان ترکیبی از غرور فرهنگی و حس اذعان و ابراز وجود ملی نیز به چشم می خورد.

جنبش آیودیا نقشی اساسی در برگزاری Bhoomi Pujan دارد و آقای نارندرا مودی با حضور در این مراسم به  نمادی  از آن و  به عنوان برگ برنده ای  برای هندوها ،مبدل می گردد. اما با توجه به اینکه مرحله‌ی اول جنبش توسط حجم گسترده ای از بسیجیان و داوطلبان همراه با  تشویش مدنی و فوران عشق همراه بوده است اظهارات دولت  بعد از انتخابات سال ۱۹۹۶ که اندکی بعد از تخریب مسجد بَبری بود و آمیخته با نوعی اعتماد به نفس و آگاهی همراه بود حاکی از پیروزی این جنبش در فراهم آوردن خواسته هایش می باشد. جنبش در کنار نطق ها و آمال Swami Vivekananda   ( راهب هندو) در تغییر و دگرگونی هندوهای بی روح و مطیع  به هندوهای سرفراز و  جهانی شدن هندوها  نقشی اساسی داشته است. در آخر اینکه معبد رام که در جایگاه یک زیارتگاه بنا شده ،خود می تواند دلیلی مستحکم برای بازخیزش دوباره ی موضوع ملیت باشد.

۱. نویسنده: آقای  Swapan Dasgupta عضو پارلمان Rajya Sabha راجیا سابا می باشد.

توضیح: مراسم بازسازی معبد رام در منطقه آیودیا در زمان کرونا و با حضور نخست وزیر هند بیشتر برای جلب نظر هندو ها که حداکثر جمعیت هند را تشکیل می دهند انجام پذیرفت. اما بسیاری از تحلیلگران معتقدند که این کار مقدمه ای برای از بین بردن سکولاریسم در هند و جایگزین کردن آن با هندوئیسم است . 

روزنامه: هندوستان تایمز  مورخ: ۵ آگوست